20.11.2018 Грамадства
Нязвыкла сядзець ва ўсіх на відавоку на кукішках і пыжыцца ў дзірку
Брэсцкі ІЧУ знаходзіцца ў паўпадвальным памяшканні будынка Ленінскага РАУС г. Брэста, якое, як многія архітэктурныя славутасці горада, было пабудавана ў часы «за польскім часам».
Мяркуючы па ўсім, «пры паляках» ІЧУ выконваў тую ж функцыю, што і цяпер: нізкія столі, вокны, урослыя ў зямлю, цяжкія масіўныя дзверы - здаецца, што час тут спыніўся і ў любую хвіліну на калідор можа выйсці Сталін і сказаць: “Расстрэляць!”.
Камера ўяўляе сабой пакой памерам 4 на 7 метраў. Як правіла, у ёй 5 і 6 шконак ў 2 паверхі. Квадратны стол, прыкручаны да падлогі, знаходзіцца ў процілеглай ад уваходу частцы камеры. Пад маленькім акном, праз якое вельмі бедна працякае сонечнае святло. Асвятленне ў камеры жудаснае - дзве круглыя святлодыёдныя лямпы размешчаны ў сцяне над дзвярыма і свецяць белым святлом збоку. Святло слабае, яго не хапае для таго, каб чытаць. Некаторыя, вядома, чытаюць, але пры гэтым псуецца зрок. Праверана на сабе.
Калі ў 2017 годзе я выйшаў пасля 15 сутак у мяне 2 тыдні балелі вочы - я прачытаў «Бесаў» Дастаеўскага і яшчэ дзве кнігі. Сцены у камарах ў бруднай «футры». З-за таго, што памяшканне поўпадвальнае паветра там вельмі цяжкае. Вентыляцыя не спраўляецца. Ці то не разлічана магутнасць, ці то старая, як і ўсё там.
Вядома, акрамя міліцыянтаў-ахоўнікаў. Вельмі некамфортна там сядзець чалавеку які не паліць. Калі ўсе паляць, а гэта 4-5 чалавек, а паляць яны ўвесь час, дыхаць немагчыма. Збоку ад уваходу параша. Бетонавае ўзвышэнне з дзіркай, з аднаго боку агароджанае невысокай сцяной, ззаду сцяна камеры. У прынцыпе затрыманыя і арыштанты спраўляюць патрэбу - вялікую і маленькую - на вачах у сукамернікаў. Асаблівую цяжкасць у мяне выклікалі першыя паходы «на дальняк», гэта значыць па-вялікаму. Нязвыкла сядзець ва ўсіх на відавоку на кукішках і пыжыцца ў дзірку. Але з часам прызвычайваешся.

Чалавек да ўсяго прызвычайваецца. Да любога быдляцтва. Так ён уладкованы. Шконкі (ложкі) прыкручаныя да сцяны. Гэта звычайныя пафарбаваныя дошкі ў прамавугольным каркасе. Пры афармленні ў ІЧУ кожнаму даюць матрац падушку і бялізну. Вельмі важна выбраць правільны матрац, таму што ўсе яны набітыя ватай. Вата ад старасці збіваецця ў камякі, на якіх спаць вельмі непрыемна і нязручна. Не ўсе матрацы аднаго ўзросту, ёсць маладзейшыя, таму варта звярнуць на гэта ўвагу, асабліва калі заязджаешь надоўга.
Харч ў ІЧУ не дарагі і здаровы. Раніцай каша з гарбатай, вечарам каша з суровай салатай з буракоў і катлетай. У абед бульба з катлетай. Усе несалёнае. Хлеб заўжды свежы і тоўста, па-гаспадарску, пакроены. Гэтага пайка не хапае. І на самай справе ежа агідная. Я, калі іду на суткі, купляю пару кілаграм сала і дробна яго краю.
Калі сала, каўбасу папярэдне не парэзаць - гэта зробіць работнік ІЧУ. А ён, так як вы, вядома, не пакроіць. У сэнсе, з такой любоўю. Трэба браць соль або смакавую заправу. Чай-каву абавязкова. У ІЧУ даюць кіпень і піццё гарбаты упрыгожвае час у змрочнай камеры. Крута заходзіць печыва, цукеркі, шакалад.
З перадачамі ніякіх праблем няма. Нельга перадаваць у шкляной тары і малочныя прадукты. Алкаголь выключаецца. Усе астатнія прадукты - калі ласка.
Распарадак дня вельмі гуманны. Пад'ём у 6-00. Прыборка. У камеру даюць швабру з мокрай анучай, якой хтосьці з арыштаваных шморгае па падлозе і робіць яе вільготнай. Кошык са смеццем аддаецца ахоўнікам. Потым усё спяць на запраўленых ложках - пасля 6.00 пад коўдрай спаць нельга.
У 8-30 і 20-30 - праверка. Усе выходзяць з камеры і становяцца ўздоўж сцены да яе тварам. Рукі на сцяну, каб бачныя былі далоні. Адзін з ахоўнікаў з металашукальнікам шманае арыштантаў. Адначасова з гэтым дзяжурныя па ІЧУ, яны ж старэйшыя, шманаюць камеру - шукаюць забароненыя прадметы, але на маёй памяці нічога не знайшлі.
У абед - абед. Увечары вячэра. На шпацыр выводзяць на працягу дня. Працягласць прагулкі залежыць, як правіла, ад жадання арыштантаў і надвор'я. Калі 15 хвілін, калі паўтары гадзіны. Трэба аддаць належнае работнікам ІЧУ - у іх выдатнае пачуццё гумару, і яны прафесійна робяць сваю працу. Ніколі нічога лішняга я за імі не заўважаў. У дачыненні да арыштантаў паводзяць сябе карэктна, ніякай грубасці, ніякага гвалту. Толькі жартуюць. Па-добраму. Ніхто ніколі з арыштаваных мне не скардзіўся, каб ахоўнікі збівалі іх у ІЧУ або здзекаваліся.
Я адбыў 2 адміністратыўныя арышты. 15 сутак у 2017 за асвятленне маршаў супраць дэкрэта №3 і 5 сутак у 2018 годзе за ўдзел у мітынгу супраць будаўніцтва завода акумулятарных батарэй 14 кастрычніка. Усе астатнія пасадкі былі да суда (каля 20 сутак) і потым мне давалі штрафы па 45 -50 базавых.
Працяг будзе