15.11.2016 Грамадства
Што будзе з работнікамі Брэсцкага ЦУМа пасля яго закрыцця?
Цэнтральны універмаг працуе ў Брэсце амаль 70 гадоў, з іх каля сарака гадоў ён «прапісаны» ў вялікім трохпавярховым корпусе на праспекце Машэрава, 17. Аднак сёння падцвярджаюцца чуткі аб спыненні дзейнасці найстарэйшага гандлёвага прадпрыемства горада.
Гэта бачна няўзброеным вокам. На першым паверсе аддзелы ўнівермага ўшчыльняюцца за кошт перанясення тавараў з другога паверха. Да прыкладу, тут зачыніліся секцыя з інструментамі і таварамі для дома. Электрычныя тавары «пераехалі» па суседстве да тэлевізараў, музычных інструментаў і батарэйкі, а іх месца занялі пасцельная бялізна. Аддзел посуду зачынены: за шклом - стойкі з пінжакамі і кашулямі ... Зачынены і аддзел бытавой хіміі.
Апусцеў і закрыўся для пакупнікоў другі паверх ўнівермага, дзе яшчэ нядаўна ішла распродаж жаночага і мужчынскага абутку, паліто, касцюмаў і кашуль.А калі на тое, ў Брэсцкага ЦУМа - лепшыя гандлёвыя плошчы ў цэнтры Брэста. Як мог універмаг дайсці да такога стану? Магчыма, з часам ён не вытрымаў сур'ёзнай канкурэнцыі з боку новых гандлёвых фірмаў і паступова стаў стагніраваць. Трэба было своечасова мяняць структуру таварных груп, ўводзіць самаабслугоўваньне, памяншаць колькасць разлікова-касавых вузлоў, палягчаць доступ пакупнікоў да тавараў, дэталёва вывучаць, чым выгадна і нявыгадна гандляваць.
Карэспандэнт спрабаваў атрымаць афіцыйны каментар у дырэктара ўнівермага Андрэя Валюшыцкага, але той, як выявілася, ужо звольніўся. Тады карэспандэнт прайшоўся па аддзелах. З размовы з прадаўцамі - некаторыя аддалі роднаму прадпрыемству дзясяткі гадоў - высвятлілася, што з многімі з іх кантракты заключаны адміністрацыяй ўнівермага да Новага года, а ў знаёмага грузчыка, паводле яго слоў, кантракт працягваецца штомесяц. А пасля Новага года куды - на вуліцу? Выходзіць, так.
Раней у ЦУМе працавала больш за пяцьсот чалавек, а колькі працуе сёння?» - задаў я пытанне вядучаму спецыялісту аддзела кадраў ўнівермага Алене Плыткевіч. «230 чалавек», - пачуў адказ. Ва ўпраўленні гандлю і паслуг гарвыканкама растлумачылі, што не маюць права ўмешвацца ва ўнутраныя справы суб'екта недзяржаўнай формы ўласнасці, якім з'яўляецца ААТ «Брэсцкі ЦУМ».
У той жа час думкі пакупнікоў падзяліліся. Адны лічаць, што ЦУМ заўсёды быў тым месцам, дзе можна набыць ўсё неабходнае. Аднак іх не заўсёды задавальняе абслугоўванне і кошты. Іншыя не бачаць нічога дрэннага ў змене ягонага ўласніка, які зможа палепшыць працу ўнівермага, зрабіць яго больш прывабным для пакупнікоў вялікім выбарам самых розных тавараў.
Аднак яснасць унёс дырэктар прыватнага унітарнага інвестыцыйнага прадпрыемства «Санта-Інвест» Сяргей Мезінка. Ён паведаміў, што яго прадпрыемства выкупіла кантрольны пакет акцый у ААТ «Брэсцкі цэнтральны ўнівермаг», у членаў якога засталася меншая частка акцый. Цяпер сапраўды рыхтуецца рэканструкцыя ЦУМа, тады будуць задзейнічаны не толькі другі, але і цокальны і трэці паверхі, дзе знаходзіліся складскія памяшканні. У выніку гандлёвая плошча будзе павялічана амаль на 3 тысячы квадратных метраў.
На другім і трэцім паверхах плануецца арганізаваць продаж прамысловых тавараў, а на цокальным - харчовых. Усяго ў рэканструкцыю, па словах Сяргея Анатольевіча, намечана ўкласці інвестыцый на суму каля двух мільёнаў даляраў і скончыць яе да верасня наступнага года. Пасля рэканструкцыі тавараў тут стане значна больш. У выніку для зручнасці пакупнікоў павінны быць павялічаны гандлёвыя плошчы, асартымент тавараў, замененыя камунікацыі, інтэр'еры, з'явяцца эскалатары …
Наконт далейшага працаўладкавання былых работнікаў ЦУМа дырэктар інвестыцыйнага прадпрыемства «Санта-Інвест» гатовы прыняць іх на працу. Але хіба яны, седзячы на “сваіх хлебах”, змогуць чакаць са студзеня па верасень, так як па заканчэнні тэрміну кантрактаў ніякой грашовай дапамогі ім не прадбачыцца?
Сітуацыяй у ЦУМе занепакоеныя ў Брэсцкім гарадскім аб'яднанні прафсаюзаў і ў абласным камітэце прафсаюза работнікаў гандлю, адкуль зрабілі афіцыйны запыт у ААТ «Брэсцкі цэнтральны універмаг" пра тое, што чакае яго работнікаў у перспектыве.
Нядаўна на канфэрэнцыі працоўнага калектыву ўнівермага вырашалася пытанне пра лёс найстарэйшага гандлёвага прадпрыемства і яго работнікаў. Там выступілі новы генеральны дырэктар ААТ «Брэсцкі цэнтральны універмаг" Віктар Заміроўскі, які працуе на гэтай пасадзе з 1 лістапада, старшыня гарадскога аб'яднання прафсаюзаў Вячаслаў Мельнічук і члены калектыву.
Прафсаюзнага лідэра турбавала, што пад Новы год многіх работнікаў ЦУМа чакае канчатак тэрмінаў кантрактаў і што яны павінны быць звольненыя без выплаты трохмесячнага заробку.
Трэба адзначыць і пазіцыю Віктара Заміроўскага, які на капітанскім мастку змяніў Андрэя Валюшыцкага, які пайшоў на іншую пасаду. Ён не пачатковец у гандлі, дзесяць гадоў кіраваў ААТ «Усход», куды ўваходзілі аднайменны гандлёвы цэнтр, кафэ «Мантана» і крамы «Гародня» і «Прыбужжа». «Усход» быў у Брэсце паспяховым гандлёвым прадпрыемствам. У 2009 і 2012 гадах яго ўзнагароджвалі як лепшае гандлёвае прадпрыемства абласнога цэнтра. Па выніках 2014 года Віктару Уладзіміравічу як дырэктару прадпрыемства «Санта-рытэйл» уручылі дыплом "Чалавек года" ў галіне гандлю Брэстчыны.
Мы папрасілі кіраўніка ЦУМа пракаментаваць, што вырашыла канферэнцыя працоўнага калектыву. Нагадаем, што ў канцы кастрычніка ў ЦУМе працавала ўжо 214 чалавек, і 36 работніц знаходзіліся ў дэкрэтных адпачынках. Ён сказаў, што перажывае за работнікаў і за тое, што адбываецца з прадпрыемствам. Але ўлічваючы, што з новага года ў ЦУМе пачнецца рэканструкцыя і яго гандлёвыя залы будуць зачыненыя, тыя работнікі, у якіх кантракты яшчэ не скончацца, будуць адпраўленыя на вымушаны прастой. Ім будзе праводзіцца аплата, зыходзячы з двух трацін іх тарыфнага разраду, але яна будзе, натуральна, менш іх службовых акладаў.
Пасля правядзення рэканструкцыі і падрыхтоўкі новага бізнес-плана ЦУМ павінен у будучыні працаваць, але аб маштабнасці, фармаце новага праекта гаварыць пакуль заўчасна. Першую частку людзей, якія працавалі добра, але ўжо звольніліся або падлягаюць звальненню, адміністрацыя ЦУМа бярэ на заметку. Калі ўнівермагу будуць патрэбныя кадры для працы ў новым фармаце, ім, маўляў, прапануюць працу. Мала таго, дырэкцыя ЦУМа сёння шукае ім працу ў іншых гандлёвых фірмах. Да прыкладу, «Санта-рытэйл» дала згоду на працаўладкаванне чацвярых кандытараў і аднаго спецыяліста ў краму ў бізнес-цэнтры «Дзідас Персія». Туды ж будуць накіраваныя 43 работніка ЦУМа для вывучэння магчымасці іх працаўладкавання.
Дырэктар «Дзіцячага свету» ў перыяд рэканструкцыі ЦУМа паабяцаў узяць да дзесяці работнікаў, якія падыдуць па вопыту і стаўленню да абавязкаў.
На стадыі рэарганізацыі прадпрыемства дырэкцыя ЦУМа будзе звяртацца да гандлёвых аператараў, новых гандлёвых сетак Брэста, каб яны пры працаўладкаванні мелі на ўвазе работнікаў ўнівермага. Яшчэ адзін рэзерв - гэта ўзаемадзеянне з упраўленнем па працы, занятасцi i сацыяльнай абароне насельніцтва гарвыканкама. Рыхтуюцца спісы работнікаў, якім там дапамогуць з пошукам працы, навучаннем за кошт фонду занятасці.
За якія змены ў калектыўным дагаворы прагаласавалі ўдзельнікі канферэнцыі? Улічваючы іх меркавання, пакінулі ў ранейшай рэдакцыі пункт дамовы, дзе гаварылася, што некаторым работнікам падавалася перавага пры скарачэнні на працы пры іншых роўных умовах. Да прыкладу, якія маюць двух і больш дзяцей. Прывялі ў адпаведнасць з заканадаўствам пункты, якія тычацца пенсійнага ўзросту: за тры гады да яго наступлення з працаўнікамі ў абавязковым парадку падаўжаюцца працоўныя адносіны. У цяперашніх эканамічных умовах змянілі такі пункт: калі работнік трапляе пад звальненне па скарачэнні штата, яму на пошук новай працы аплачваецца не поўны працоўны дзень, як раней, а паўдня на працягу працоўнага тыдня.
У чым цяперашняе кіраўніцтва бачыць сваю першачарговую задачу? Стабілізаваць фінансавы стан ўнівермага, які пакуль знаходзіцца на картатэцы, у даўгу перад банкам і пастаўшчыкамі. У бліжэйшы час кіраўніцтва зьбіраецца пагасіць цалкам банкаўскі крэдыт, па якім ЦУМ выплачвае вялікія працэнты і на больш выгадных умовах пастараецца знайсці фінансы, каб разлічыцца з пастаўшчыкамі тавараў.
На жаль, найстарэйшаму гандлёваму прадпрыемству Брэста не атрымаецца захаваць кадравы склад, але ў любым выпадку трэба дзейнічаць паводле закона і па магчымасці дапамагчы ўсім быўшым работнікам.
Але застаецца пытанне: на што жыць тады быўшым работнікам ўнівермага, аплачваць камунальныя паслугі, утрымліваць дзяцей, плаціць крэдыты, харчавацца ў рэшце рэшт?
Вось так у рэальнасці выконваецца права на жыццё, на працу, дэкляраваныя ў Канстытуцыі Рэспубліцы Беларусь!